ΠΑΙΔΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ  

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ

Η Παιδοδοντία είναι ο κλάδος εκείνος της Οδοντιατρικής που ασχολείται με την παρακολούθηση της υγείας και την αντιμετώπιση προβλημάτων της στοματικής κοιλότητας παιδιών και εφήβων, καθώς και σε άτομα με ειδικές ανάγκες.

Χρονολογικη αναπτυξη Νεογιλων

6ος μήνας κεντρικοί τομείς κάτω γνάθου
10ος μήνας κεντρικοί τομείς άνω γνάθου
11ος μήνας πλάγιοι τομείς άνω γνάθου
13ος μήνας πλάγιοι τομείς κάτω γνάθου
16ος μήνας πρώτοι γομφίοι άνω και κάτω γνάθου
19ος μήνας κυνόδοντες άνω και κάτω γνάθου
27ος μήνας δεύτεροι γομφίοι κάτω γνάθου
30ος μήνας δεύτεροι γομφίοι άνω γνάθου

ΔΙΑΦΟΡΕΣ

Τα δόντια των παιδιών (νεογιλά δόντια) παρουσιάζουν αρκετές διαφορές από τα δόντια των ενηλίκων. Επιπλέον, η στοματική κοιλότητα των παιδιών βρίσκεται σε συνεχή μεταβολή, καθώς το παιδί αναπτύσσεται και τα παιδικά δόντια πέφτουν δίνοντας τη θέση τους στα μόνιμα.

χρονολογικη αναπτυξη των μονιμων δοντιων

6ος – 7ος χρόνος κεντρικός τομέας κάτω γνάθου, πρώτος γομφίος άνω γνάθου, πρώτος γομφίος κάτω γνάθου
7ος – 8ος χρόνος κεντρικός τομέας άνω γνάθου πλάγιος τομέας κάτω γνάθου8ος – 9ος χρόνος πλάγιος τομέας άνω γνάθου 10ος – 11ος χρόνος πρώτος προγόμφιος άνω γνάθου
10ος – 12ος χρόνος κυνόδοντας κάτω γνάθου πρώτος προγόμφιος κάτω γνάθου δεύτερος προγόμφιος άνω γνάθου
11ος – 12ος χρόνος κυνόδοντας άνω γνάθου δεύτερος προγόμφιος κάτω γνάθου
12ος – 13ος χρόνος δεύτερος γομφίος άνω γνάθου δεύτερος γομφίος κάτω γνάθου
17ος – 21ος χρόνος τρίτος γομφίος άνω γνάθου τρίτος γομφίος κάτω γνάθου

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ
  • ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΜΦΡΑΞΕΙΣ
  • ΦΘΟΡΙΩΣΗ
  • laughing gas

Στη μασητική επιφάνεια των νεογιλών δοντιών υπάρχουν κάποιες αύλακες: οι οπές και οι σχισμές. Εκεί κατακρατούνται υπολείμματα τροφών τα οποία δύσκολα καθαρίζονται και είναι τα σημεία έναρξης της τερηδόνας στα νεογιλά δόντια. Για να προλάβουμε την έναρξη της τερηδόνας λοιπόν σε αυτά τα σημεία εφαρμόζουμε τα Sealants.

Πρόκειται για την τοποθέτηση ενός υγρού υλικού στις αύλακες των δοντιών , το οποίο ρέει μέσα σε αυτές και μετά από τον φωτοπολυμερισμό του σχηματίζει ένα σκληρό φιλμ προστασίας που αποτρέπει τα υπολείμματα των τροφών να συσσωρευτούν μέσα σε αυτές. Έτσι τα παιδικά δόντια καθαρίζονται ευκολότερα και άρα αποτρέπεται ο τερηδονισμός τους.

Η όλη διαδικασία είναι εντελώς ανώδυνη, απαιτεί λιγοστό χρόνο και δεν χρειάζεται καθόλου τρόχισμα του δοντιού. Οι εμφράξεις έχουν χρόνο ζωής μέχρι πέντε χρόνια και σίγουρα χρειάζονται επανέλεγχο μία φορά το χρόνο για να διαπιστώνεται η κατάστασή τους.

H τοπική εφαρμογή φθορίου στο οδοντιατρείο με σκευάσματα υψηλής συγκέντρωσης φθορίου (βερνίκι, ζελέ, αφρός), είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης τερηδόνας, ιδιαίτερα σε παιδιά με αυξημενο κίνδυνο εμφάνισης τερηδόνας. Η διαδικασία είναι πολύ απλή, ανώδυνη και ακίνδυνη.

Πάντοτε βέβαια θα πρέπει να γίνεται σε συνδυασμό με το καθημερινό βούρτσισμα με φθοριούχο οδοντόκρεμα. Το βούρτσισμα των δοντιών με φθοριούχο οδοντόκρεμα είναι η πιο απλή και αποτελεσματική μέθοδος χρήσης φθορίου από παιδιά και ενήλικες και αποτελεί τον βασικό λόγο μείωσης της τερηδόνας τα τελευταία 30 χρόνια.

Το nitrous oxide , ή laughing gas, είναι η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη μέθοδος για την ανακούφιση του ήπιου έως μέτριου άγχους στα παιδιά.

Χορηγούμενη μέσω μιας μικρής μάσκας που εφαρμόζει πάνω από τη μύτη του παιδιού σας, είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να ηρεμήσετε το άγχος.

Το παιδί σας θα κληθεί να αναπνεύσει από τη μύτη του και όχι από το στόμα του. Καθώς το αέριο αρχίζει να λειτουργεί, το παιδί σας θα είναι ήρεμο, θα είναι ακόμα ξύπνιο και θα μπορεί να μιλήσει με τον οδοντίατρο.

Στο τέλος του ραντεβού του παιδιού σας, θα συνεχίσει να αναπνέει κανονικό οξυγόνο και όλες οι επιπτώσεις του nitrous oxide θα εξαφανιστούν.

Καθώς το παιδί σας μεγαλώνει και γίνεται πιο άνετα κατά τις επισκέψεις στον οδοντίατρο, το nitrous oxide μπορεί να μην είναι απαραίτητο.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ
ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΜΦΡΑΞΕΙΣ
ΦΘΟΡΙΩΣΗ
laughing gas

Στη μασητική επιφάνεια των νεογιλών δοντιών υπάρχουν κάποιες αύλακες: οι οπές και οι σχισμές. Εκεί κατακρατούνται υπολείμματα τροφών τα οποία δύσκολα καθαρίζονται και είναι τα σημεία έναρξης της τερηδόνας στα νεογιλά δόντια. Για να προλάβουμε την έναρξη της τερηδόνας λοιπόν σε αυτά τα σημεία εφαρμόζουμε τα Sealants.

Πρόκειται για την τοποθέτηση ενός υγρού υλικού στις αύλακες των δοντιών , το οποίο ρέει μέσα σε αυτές και μετά από τον φωτοπολυμερισμό του σχηματίζει ένα σκληρό φιλμ προστασίας που αποτρέπει τα υπολείμματα των τροφών να συσσωρευτούν μέσα σε αυτές. Έτσι τα παιδικά δόντια καθαρίζονται ευκολότερα και άρα αποτρέπεται ο τερηδονισμός τους.

Η όλη διαδικασία είναι εντελώς ανώδυνη, απαιτεί λιγοστό χρόνο και δεν χρειάζεται καθόλου τρόχισμα του δοντιού. Οι εμφράξεις έχουν χρόνο ζωής μέχρι πέντε χρόνια και σίγουρα χρειάζονται επανέλεγχο μία φορά το χρόνο για να διαπιστώνεται η κατάστασή τους.

H τοπική εφαρμογή φθορίου στο οδοντιατρείο με σκευάσματα υψηλής συγκέντρωσης φθορίου (βερνίκι, ζελέ, αφρός), είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης τερηδόνας, ιδιαίτερα σε παιδιά με αυξημενο κίνδυνο εμφάνισης τερηδόνας. Η διαδικασία είναι πολύ απλή, ανώδυνη και ακίνδυνη.

Πάντοτε βέβαια θα πρέπει να γίνεται σε συνδυασμό με το καθημερινό βούρτσισμα με φθοριούχο οδοντόκρεμα. Το βούρτσισμα των δοντιών με φθοριούχο οδοντόκρεμα είναι η πιο απλή και αποτελεσματική μέθοδος χρήσης φθορίου από παιδιά και ενήλικες και αποτελεί τον βασικό λόγο μείωσης της τερηδόνας τα τελευταία 30 χρόνια.

Το nitrous oxide , ή laughing gas, είναι η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη μέθοδος για την ανακούφιση του ήπιου έως μέτριου άγχους στα παιδιά.

Χορηγούμενη μέσω μιας μικρής μάσκας που εφαρμόζει πάνω από τη μύτη του παιδιού σας, είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να ηρεμήσετε το άγχος.

Το παιδί σας θα κληθεί να αναπνεύσει από τη μύτη του και όχι από το στόμα του. Καθώς το αέριο αρχίζει να λειτουργεί, το παιδί σας θα είναι ήρεμο, θα είναι ακόμα ξύπνιο και θα μπορεί να μιλήσει με τον οδοντίατρο.

Στο τέλος του ραντεβού του παιδιού σας, θα συνεχίσει να αναπνέει κανονικό οξυγόνο και όλες οι επιπτώσεις του nitrous oxide θα εξαφανιστούν.

Καθώς το παιδί σας μεγαλώνει και γίνεται πιο άνετα κατά τις επισκέψεις στον οδοντίατρο, το nitrous oxide μπορεί να μην είναι απαραίτητο.

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Πότε πρέπει να ξεκινήσω να βουρτσίζω τα δόντια του παιδιού μου;

Καθαρισμός ούλων
Συνιστάτε να καθαρίζετε τα ούλα του μωρού μετά από κάθε γεύμα. Κάτι τέτοιο βοηθά στην καταπολέμηση της ανάπτυξης των βακτηρίων και προάγει την καλή στοματική υγεία πολύ πριν αρχίσουν να εμφανίζονται τα πρώτα δόντια του μωρού. Ένα μαλακό, υγρό πανί αρκεί για τον καθαρισμό των ούλων.

Το βούρτσισμα των δοντιών μπορεί να ξεκινήσει μόλις εμφανιστεί το πρώτο δόντι. Προτείνουμε να χρησιμοποιείτε πολύ μαλακή και βρεγμένη με νερό οδοντόβουρτσα και ποσότητα φθοριούχου οδοντόκρεμας, όχι μεγαλύτερη από ένα κόκκο ρυζιού. Οδοντόβουρτσες που έχουν σκληρύνει στα άκρα ή έχουν χρησιμοποιηθεί για 2- 4 μήνες, δεν είναι κατάλληλες καθώς μπορεί ν’ αρχίσουν να συσσωρεύουν βακτήρια.

Πότε πρέπει να σταματήσω το μπιμπερό;

Το φρονιμότερο είναι όταν το παιδί σας φτάσει 1 έτους να σταματήσει το θηλασμό μέσω μπιμπερό και να γίνει η μετάβαση στο ειδικό ποτηράκι για βρέφη με στόμιο. Η μετάβαση γίνεται με 2 τρόπους απότομα, πετώντας το μπιμπερό στα σκουπίδια και επιμένοντας στο νέο τρόπο σίτισης σε πιο ομαλά στάδια, αραιώνοντας καθημερινά ποσότητα γάλακτος με νερό μέχρι να γίνει σκέτο νερό.

Πότε πρέπει να γίνει η πρώτη επίσκεψη σε Παιδοδοντίατρο;

Οι Παιδοδοντίατροι είναι οδοντίατροι ειδικά εκπαιδευμένοι για τη σωστή, αποτελεσματική και όσο γίνεται πιο ευχάριστη για τα παιδιά αντιμετώπιση των οδοντιατρικών προβλημάτων τους. Ο Παιδοδοντίατρος είναι υπεύθυνος για την υγεία τον στόματος, όπως ο παιδίατρος είναι υπεύθυνος για τη γενική υγεία του παιδιού σας.
Η πρώτη επίσκεψη στον Παιδοδοντίατρο θα πρέπει να γίνει πριν από τα πρώτα του γενέθλια. Σ’ αυτήν την πρώτη επίσκεψη ο Παιδοδοντίατρος θα οργανώσει και θα σας προτείνει να ακολουθήσετε ένα ολοκληρωμένο προληπτικό πρόγραμμα, θα αξιολογήσει την οδοντική ανάπτυξη του παιδιού, θα σας δώσει συμβουλές για τη διατροφή του και θα σας ενημερώσει για το πως να αποφύγετε τυχόν προβλήματα.
Οι επόμενες επισκέψεις πρέπει να γίνονται κάθε 6 μήνες. Σκοπός των επισκέψεων είναι να γίνετε συνεχόμενος έλεγχος αν όλα τα δόντια εμφανίζονται φυσιολογικά, αν υπάρχει τερηδόνα και αν τηρείται σωστά το προληπτικό πρόγραμμα. Θα γίνουν τέλος οι απαραίτητες αλλαγές στο πρόγραμμα, ώστε να προσαρμοστεί στις ανάγκες της ηλικίας.
Στην ηλικία των 3,5 – 4 ετών θα γίνει η πρώτη τοπική φθορίωση στο παιδί. Μετά από αυτήν την ηλικία ο Παιδοδοντίατρος θα πρέπει πλέον να εξετάζει το παιδί κάθε 6 έως 12 μήνες, ανάλογα με τις ανάγκες του. Να παρακολουθεί την ανάπτυξη των δοντιών και την τυχόν εμφάνιση τερηδόνας, να προσαρμόζει το προληπτικό πρόγραμμα και να κάνει τις τοπικές φθοριώσεις.

Υπάρχει πρόβλημα αν το παιδί μου χρησιμοποιεί πιπίλα;

Τα βρέφη έχουν έντονα ανεπτυγμένο το ένστικτο του θηλασμού, το οποίο αφενός ικανοποιεί την ανάγκη της διατροφής, αφετέρου υποκαθιστά τη σύνδεσή τους με τη μητέρα και ως εκ τούτου τους προσφέρει μεγάλη ευχαρίστηση. Για να ικανοποιήσει αυτήν του την ανάγκη το παιδί χρησιμοποιεί τα δάχτυλά του ή άλλα αντικείμενα. Η πιπίλα είναι ένας επιβεβλημένος αλλά και συνηθισμένος τρόπος κάλυψης της ανάγκης του θηλασμού, πού μπορεί να λειτουργήσει και προληπτικά κατά της συνήθειας θηλασμού του δακτύλου. Προσπάθεια αποφυγής της οδηγεί στο θηλασμό του δακτύλου το οποίο σαν υποκατάστατο της συνήθειας έχει σοβαρές συνέπειες στην ανάπτυξη των γνάθων.Η χρήση της πιπίλας είναι λοιπόν προτιμότερη από το πιπίλισμα του δακτύλου, διότι η συνήθεια αυτή σταματά ευκολότερα και δεν προκαλεί το ίδιο σοβαρές στοματογναθικές ανωμαλίες.

Γι’ αυτό οι γονείς θα πρέπει να επιμένουν στη χρήση της και όχι να την αποφεύγουν. Η χρησιμοποίηση τόσο της πιπίλας όσο και της συνήθειας του δακτύλου θα πρέπει να σταματήσει πριν την ηλικία των 3 ετών. Έτσι, τυχόν παραμορφώσεις των δοντιών ή των γνάθων θα προλάβουν να διορθωθούν από μόνες τους με το χρόνο. Αντίθετα, αν η συνήθεια αυτή παραταθεί μετά το 3ο έτος, όπως συμβαίνει με το θηλασμό του δακτύλου, οι παραμορφώσεις κινδυνεύουν να γίνουν μόνιμες και η επιδιόρθωσή τους δύσκολη. Στις περιπτώσεις αυτές ο πλέον κατάλληλος για να συμβουλευτείτε είναι ο παιδοδοντίατρός σας, ο οποίος θα σας δώσει οδηγίες σχετικά με τους τρόπους θεραπείας και διακοπής των συνηθειών αυτών.

Τι μας προτείνετε για την περίοδο που το παιδί μας βγάζει δόντια;

Γενικά, τα συμπτώματα πού σχετίζονται με την ανατολή των δοντιών είναι ήπια. Για να ανακουφίσετε το μωρό σας από τις ενοχλήσεις αυτές θα πρέπει να του καθαρίζετε το στόμα 2-3 φορές την ημέρα με μία βρεγμένη γάζα και να του δίνετε να δαγκώνει κρύα παιχνίδια πού είναι κατασκευασμένα γι’ αυτό το σκοπό. Ακόμη και ένα απλό κρύο καθαρό πανί μπορεί να το ανακουφίσει. Αν παρατηρήσετε πυρετό, εξανθήματα, εμετούς ή διάρροια θα πρέπει να επισκεφθείτε τον παιδίατρό σας, διότι είναι πιθανό να συμβαίνει στο μωρό σας κάτι άλλο, πού δε σχετίζεται με την ανατολή των δοντιών του.

Γιατί τα παιδιά έχουν τερηδόνα ακόμα και πριν συμπληρώσουν τα 2 έτη;

Είναι πραγματικότητα, 1 στα 10 παιδιά εμφανίζει τερηδόνα πριν φτάσει καν στα 2 έτη. Ο βασικότερος λόγος είναι η χρήση του μπιμπερό κατά τη διάρκεια του ύπνου. Πολλές φορές οι περισσότεροι από εσάς άφησαν το μωράκι να αποκοιμηθεί με το μπιμπερό γιατί ήταν ο μοναδικός τρόπος για να ηρεμήσει. Δυστυχώς όλα τα συστατικά του τεχνητού γάλακτος κάνουν επίθεση στα παιδικά δόντια όλο το βράδυ.

Κατά τη διάρκεια του ύπνου η ποσότητα του σάλιου στο στόμα μειώνεται σημαντικά και το γάλα, ανεξάρτητα από το αν περιέχει ζάχαρη ή όχι, παραμένει πάνω στα δόντια και προκαλεί τερηδόνα. Το ίδιο αποτέλεσμα θα έχουμε αν αντί για γάλα βάλουμε στο μπιμπερό χυμό, έστω και αραιωμένο, ή νερό με ζάχαρη ή μέλι ή αν δίνουμε στο παιδί πιπίλα πού είναι βουτηγμένη σε μέλι ή σε ζάχαρη. Ακόμη και το μητρικό γάλα μπορεί να προκαλέσει τέτοιου είδους βλάβες αν το παιδί έχει την ευκαιρία να θηλάζει και μετά την ηλικία του ενός έτους και όποτε θέλει κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Το τάισμα του μωρού σας με το μπιμπερό θα πρέπει λοιπόν να γίνεται όταν είναι όρθιο και ξύπνιο και να κοιμάται πάντα με καθαρά δόντια.

Ακούω το παιδί μου να τρίζει τα δόντια του το βράδυ. Τι πρέπει να κάνω;

Το φαινόμενο αυτό είναι συχνό στα παιδιά, όχι τόσο στα βρέφη, ονομάζεται βρουξισμός. Γνωρίζω ότι απασχολει πολλους γονείς αλλά σπάνια απαιτεί παρέμβαση από τον παιδοδοντίατρο. Είναι μία παραλειτουργική συνήθεια από τα παιδιά αγνώστης ουσιαστικά αιτιολογίας. Αν αυτή η συνήθεια ακολουθήσει και όταν βγουν τα μόνιμα δόντια, καλό θα ήταν να δείτε έναν ειδικό.

Τα παιδικά δόντια είναι τόσο σηματικά;

Κατ’ αρχήν διότι είναι απαραίτητα για τη μάσηση της τροφής.
Δόντια χαλασμένα επηρεάζουν τη γενική υγεία και τη διάθεση του παιδιού, προκαλώντας πόνο και, μερικές φορές, πυρετό.
Τα δόντια είναι απαραίτητα για την ομιλία, ιδιαίτερα κατά την ηλικία που τα παιδιά μαθαίνουν να μιλάνε.
Τα παιδικά δόντια διατηρούν τους χώρους πού θα χρειαστούν τα μόνιμα δόντια.
Συμβάλλουν στη σωστή ανάπτυξη των γνάθων.
Γερά παιδικά δόντια δίνουν ένα όμορφο χαμόγελο στο παιδί και το βοηθούν στην εικόνα πού έχει για τον εαυτό του.
Τα χαλασμένα νεογιλά δόντια δημιουργούν ένα μολυσμένο περιβάλλον στο στόμα στο οποίο και τα μόνιμα δόντια, όταν έρθουν, χαλάνε αμέσως. Γι’ αυτό, τα νεογιλά δόντια είναι εξ ίσου σημαντικά με τα μόνιμα και η παραμέλησή τους με το πρόσχημα της επικείμενης αλλαγής είναι σοβαρό λάθος.

ΕΠΕΙΓΟΝΤΑ
Δεν θα πέσουν τα παιδικά δόντια;
Δάγκωμα Χείλους
Αιμορραγία μετά από εξαγωγή
Τραύμα σε Μόνιμο Δόντι
Διπλό δόντι-Φυτρώνει δόντι από πίσω
Νόσοι
Τερηδόνα
Ουλίτιδα
Αναπτυξιακές Διαταραχές της αδαμαντίνης στην νεογιλή οδοντοφυία-Υπενασβεστίωση-Υποπλασία
Μελανή χρωστική
Υπνική απνοια-Στοματική αναπνοή
Σταυροειδής σύγκλειση
Ανωμαλίες αριθμού, σχήματος
Υπεράριθμα δόντια
Ανοδοντία-υποδοντία
Ανωμαλίες στο μέγεθος του δοντιού
Μικροδοντία
Συνοδόντωση
Οδοντική διδυμία
Γενέθλια (νεογνικά) και μεταγενέθλια δόντια
Ατελής Αδαμαντινογένεση
Ατελής Οδοντινογένεση
Βρουξισμός
Ορθοδοντικό Μηχάνημα
Τραύμα σε Παιδικό Δόντι
ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΣΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΔΟΝΤΙΑ;

 Τα νεογιλά δόντια είναι εξ ίσου σημαντικά με τα μόνιμα και η παραμέλησή τους με το πρόσχημα της αλλαγής τους είναι λάθος. Έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά ότι το υγιές παιδικό στόμα αποτελεί τη βάση για το υγιές στόμα του ενήλικα. Τα νεογιλά δόντια είναι απαραίτητα τόσο για τη μάσηση της τροφής όσο και για την ομιλία. Επιπλέον διατηρούν το χώρο για τα μόνιμα δόντια που θα τα διαδεχθούν, συμβάλουν στη διατήρηση του σχήματος του προσώπου και διαμορφώνουν ένα όμορφο χαμόγελο. Τα τερηδονισμένα (χαλασμένα) νεογιλά δόντια δημιουργούν ένα μολυσμένο περιβάλλον στο στόμα, το οποίο μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των μόνιμων δοντιών. Επίσης μπορεί να επηρεάσουν τη γενική υγεία του παιδιού, όταν δημιουργηθούν φλεγμονές και αποστήματα που μπορεί να οδηγήσουν το παιδί ακόμα και στο νοσοκομείο.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι και τα παιδιά έχουν δικαίωμα σε ένα όμορφο χαμόγελο το οποίο τα βοηθά να έχουν καλύτερη εικόνα για τον εαυτό τους.

ΔΑΓΚΩΜΑ ΧΕΙΛΟΥΣ

Μετά από οδοντιατρική θεραπεία κατά την οποία έχει γίνει τοπική αναισθησία, το παιδί επειδή είναι μουδιασμένο, μπορεί να ρουφήξει ή να δαγκώσει το χείλος, τη γλώσσα ή το εσωτερικό του μάγουλου. Αυτό συχνά οδηγεί στη δημιουργία μιας πληγής ή ενός πολύ έντονου πρηξίματος που συνοδεύεται από πόνο.

Τι να κάνω:

Αν η πληγή αιμορραγεί ασκήστε πίεση με μία γάζα.

Τοποθετήστε επίθεμα πάγου στην περιοχή του τραυματισμού για 10-15 λεπτά.

Χορηγήστε παυσίπονο για ανακούφιση από τον πόνο.

Επικοινωνήστε αμέσως με τον Παιδοδοντίατρο σας.

 

ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΞΑΓΩΓΗ

Μια μικρή αιμορραγία μετά από εξαγωγή δοντιού είναι φυσιολογική. Εάν συνεχίζεται μπορεί να οφείλεται σε γενικά αίτια (προβλήματα με την πήξη του αίματος) ή σε τοπικά αίτια (το παιδί μπορεί να ερεθίζει την πληγή με το χέρι του ή να ρουφάει το τραύμα).

Τι να κάνω:

Ασκήστε πίεση στην περιοχή που αιμορραγεί με μια γάζα ή βαμβάκι για 20-30 λεπτά.

Αν η αιμορραγία συνεχίζεται, επικοινωνήστε αμέσως με τον Παιδοδοντίατρό σας

 

ΤΡΑΥΜΑ ΣΕ ΜΟΝΙΜΟ ΔΟΝΤΙ

Μόνιμα δόντια

Στα μόνιμα δόντια είναι πιο συχνά τα κατάγματα της μύλης του δοντιού και σπανιότερα τα κατάγματα της ρίζας, η μετατόπιση και η πλήρης εκγόμφωση (ολική απόσπαση από τη θέση του).

Κάταγμα μύλης

Αν μετά τον τραυματισμό βρεθεί το σπασμένο κομμάτι του δοντιού, καλό είναι να διατηρηθεί σε νερό ή φυσιολογικό ορό. Ο Παιδοδοντίατρος μπορεί ή να συγκολλήσει το σπασμένο κομμάτι ή, αν αυτό δεν είναι εφικτό να συμπληρώσει το έλλειμμα με υλικά που μιμούνται εξαιρετικά τους οδοντικούς ιστούς με πολύ καλό αισθητικό αποτέλεσμα.

Ολική εκγόμφωση

Σε περιπτώσεις ολικής εκγόμφωσης ΜΟΝΙΜΟΥ δοντιού!

Όταν βγει, μετά από τραυματισμό, από τη θέση του ένα ΜΟΝΙΜΟ δόντι το βάζουμε πίσω στη θέση του και πηγαίνουμε γρήγορα στον Παιδοδοντίατρο.

Όταν βγει, μετά από τραυματισμό, από τη θέση του ένα ΜΟΝΙΜΟ δόντι πρέπει να γίνουν άμεσα τα ακόλουθα:

ΔΙΠΛΟ ΔΟΝΤΙ-ΦΥΤΡΩΝΕΙ ΔΟΝΤΙ ΑΠΟ ΠΙΣΩ

Ενας από τους πιο συχνούς λόγους που επισκέπτονται τα παιδιά τον παιδοδοντίατρο είναι το λεγόμενο “διπλό δόντι”. Πιο συγκεκριμένα, στην ηλικία των 6 ετών, στα κάτω δόντια από την μεριά της γλώσσας, βγαίνει το μόνιμο δόντι. Αν παρατηρήσετε κάτι, επικοινωνήστε με την παιδοδοντίατρο.

ΝΟΣΟΙ

Οι πιο συχνές νόσοι του στόματος κατά την παιδική και την εφηβική ηλικία είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα. Η τερηδόνα και η ουλίτιδα προκαλούνται από τα μικρόβια της οδοντικής μικροβιακής πλάκας που σχηματίζεται επάνω στα δόντια όταν δεν καθαρίζονται σωστά.

ΤΕΡΗΔΟΝΑ

Η τερηδόνα προκαλεί την προοδευτική καταστροφή των δοντιών και αποτελεί τη συχνότερη μολυσματική νόσο των παιδιών στον κόσμο. Η τερηδόνα ΔΕΝ είναι κληρονομική νόσος. Τα μικρόβια που την προκαλούν μεταδίδονται στο παιδί μετά από την ανατολή των πρώτων νεογιλών δοντιών του. Η μετάδοση των μικροβίων γίνεται από άτομα του οικογενειακού του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα από τη μητέρα, η οποία έχει συχνότερη επαφή μαζί του. Τα μικρόβια αυτά για να προκαλέσουν τερηδόνα χρειάζονται την παρουσία στο στόμα υδατανθράκων και κυρίως ζάχαρης. Η πιο γρήγορη και εκτεταμένη καταστροφή των νεογιλών δοντιών από τερηδόνα παρουσιάζεται σε παιδιά που χρησιμοποιούν μπιμπερό με γάλα ή άλλα γλυκά ροφήματα κυρίως κατά τη διάρκεια του νυκτερινού ύπνου. Η αντιμετώπιση των βλαβών από τον Παιδοδοντίατρο πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατό, γιατί η εξέλιξη της νόσου μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη απώλεια των νεογιλών δοντιών. Ο κίνδυνος προσβολής από την τερηδόνα εξακολουθεί να είναι μεγάλος και για τα μόνιμα δόντια σε άτομα με διατροφή πλούσια σε υδατάνθρακες και με κακή στοματική υγιεινή, ιδιαίτερα μέχρι την ηλικία των 17 ετών. Οι περιοδικές επισκέψεις βοηθούν τον Παιδοδοντίατρο να εντοπίσει έγκαιρα τις βλάβες της τερηδόνας και να εφαρμόσει την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.

ΟΥΛΙΤΙΔΑ

Η ουλίτιδα αποτελεί την πιο συχνή παθολογική κατάσταση των ούλων στα παιδιά, με κυριότερα συμπτώματα την ερυθρότητα και τη διόγκωση των ούλων και συχνά την αιμορραγία κατά το βούρτσισμα. Η συχνότητα και η βαρύτητα της ουλίτιδας αυξάνονται κατά την περίοδο της εφηβείας γιατί οι ορμονικές μεταβολές επηρεάζουν την υγεία των ούλων. Σε κάθε περίπτωση, η έλλειψη στοματικής υγιεινής αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντα για την εμφάνιση της ουλίτιδας όχι μόνο σε   ενήλικες αλλά και στα παιδιά.

ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΑΔΑΜΑΝΤΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΝΕΟΓΙΛΗ ΟΔΟΝΤΟΦΥΙΑ-ΥΠΕΝΑΣΒΕΣΤΙΩΣΗ-ΥΠΟΠΛΑΣΙΑ

Οι Αναπτυξιακές Διαταραχές της Αδαμαντίνης (ΑΔΑ) είναι συνήθως συναντώνται στην κλινική πράξη, και μπορεί να είναι ορίζεται ως διαφοροποιήσεις στην ποιότητα και την ποσότητα του οδοντικού σμάλτου οι οποίες προκαλούνται από τη διαταραχή και / ή ζημιά στο όργανο της αδαμαντίνης.  Η κλινική εικόνα και η σοβαρότητα του ελαττώματος εξαρτάται συνήθως από το στάδιο ανάπτυξης κατά τον οποίο επήλθε η προσβολή καθώς και την έκταση και τη διάρκεια της . Η Υποπλασία της αδαμαντίνης είναι μια ποσοτική ανωμαλία και παρουσιάζεται ως μια ανεπάρκεια της αδαμαντίνης, ενώ η υπενασβεστίωση είναι μια ποιοτική ανωμαλία της αδαμαντίνης με μεταβολές στην δομή και την διαύγειά της και  χρώμα λευκό, κίτρινο ή καφέ στις περιοχές προσβολής.

ΜΕΛΑΝΗ ΧΡΩΣΤΙΚΗ

Η μελανή χρωστική είναι ένας τύπος εξωτερικού αποχρωματισμού των δοντιών που συνήθως σχηματίζεται μια γραμμή κοντά στο περιθώριο των ούλων. Ο επιπολασμός της μελανής χρωστικής κυμαίνεται από 2,4% έως 18%. Τα κριτήρια για τη διάγνωση της μελανής χρωστικής δεν είναι ακόμα παγιωμένα. Η μελανή χρωστική πρέπει να διαφοροδιαγνώσκεται τόσο από εξωγενείς χρωστικές στις οποίες και ανήκει όσο και από ενδογενείς. Πολλοί συγγραφείς προτείνουν διάφορα κριτήρια για την ταξινόμηση. Οι κυρίαρχοι τύποι βακτηρίων απομονωμένα από αυτή την κατάθεση είναι οι ακτινομύκητες.  Οι ενώσεις που είναι υπεύθυνες για το σκούρο χρώμα είναι σύμπλοκα σιδήρου / χαλκού και θείου.  Οι ασθενείς με μελανή χρωστική έχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις ασβεστίου και υψηλότερες χωρητικότητα αποθήκευσης. Υπάρχουν επιδημιολογικές μελέτες που καταδεικνύουν την συσχέτιση της ύπαρξης της με μειωμένα ποσοστά τερηδονικής δραστηριότητας. Οι ευεργετικές παράμετροι του σάλιου και μη τερηδονογόνος πλάκα μπορεί να εξηγήσει τη σχέση μεταξύ χαμηλότερων επιπέδων τερηδόνας στα άτομα με μελανή χρωστική. Περαιτέρω απαιτείται έρευνα για να κατανοηθεί πλήρως η φύση, η αιτιολογία, και ιδιότητες προστασίας της τερηδόνας

ΥΠΝΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ-ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ

Η στοματική αναπνοή είναι πολύ συνηθισμένη. Μελέτες έχουν δείξει ότι σχεδόν ένα στα τέσσερα παιδιά αναπνέουν από το στόμα είτε εξαιτίας παθολογικών και ανατομικών λόγων, είτε επειδή το συνήθισαν στη διάρκεια, για παράδειγμα, μιας ίωσης του αναπνευστικού. Επειδή όμως το παιδί είναι ένας αναπτυσσόμενος οργανισμός, αυτή η φαινομενικά αθώα δυσλειτουργία μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες.Η στοματική αναπνοή, που μπορεί να αρχίσει στην παιδική ηλικία και να συνεχιστεί απαρατήρητη μέχρι την ενηλικίωση, έχει δύο κύριους τύπους: την παθολογική και την καθ’ έξιν. Η παθολογική στοματική αναπνοή συνήθως οφείλεται σε υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) ή αμυγδαλές,  στραβό ρινικό διάφραγμα ή αλλεργίες όπως το άσθμα και η αλλεργική ρινίτιδα. Οι καταστάσεις αυτές προκαλούν απόφραξη της ρινικής οδού, που έχει ως συνέπεια να αναγκάζεται το παιδί να αναπνέει μέρα-νύχτα από το στόμα για να λαμβάνει ο οργανισμός του το οξυγόνο που χρειάζεται. Αντίθετα, η καθ’ έξιν στοματική αναπνοή αναπτύσσεται όταν το παιδί συνηθίζει να αναπνέει από το στόμα έπειτα από μια σοβαρή ίωση του αναπνευστικού που του είχε προκαλέσει ρινική συμφόρηση (μπούκωμα) ή μετά από μια αλλεργική κρίση που το ανάγκασε να αναπνέει από το στόμα μέχρι να αναρρώσει. Μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο έντονες ορθοδοντικές ανωμαλίες, οι οποίες δεν αφήνουν το παιδί να κλείσει φυσιολογικά το στόμα του και έτσι επιδεινώνουν την στοματική αναπνοή.

ΣΤΑΥΡΟΕΙΔΗΣ ΣΥΓΚΛΕΙΣΗ

Ανάλογα με το ποια δόντια έχουν το πρόβλημα έχουμε την πρόσθια και την οπίσθια σταυροειδή σύγκλειση. Ετσι στην πρόσθια σταυροειδή τα πρόσθια δόντια της πάνω γνάθου βρίσκονται πιο πίσω (πιο γλωσσικά) από τα δόντια της κάτω γνάθου ενώ το φυσιολογικό είναι το αντίθετο. Στην οπίσθια σταυροειδή τα πίσω δόντια της πάνω γνάθου ειναι πιο μέσα προς την γλώσσα από αυτά της κάτω γνάθου.

ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ ΑΡΙΘΜΟΥ, ΣΧΗΜΑΤΟΣ

Τόσο τα νεογιλά όσο και τα μόνιμα δόντια μπορεί να εμφανίσουν διαταραχές στον αριθμό, το μέγεθος, την κατασκευή και τη μορφή τους. Οι σημαντικότερες οδοντικές ανωμαλίες είναι τα υπεράριθμα δόντια, η ανοδοντία, η υποδοντία, οι ανωμαλίες στο μέγεθος του δοντιού, η συνοδόντωση, η οδοντική διδυμία, τα γενέθλια (νεογνικά) και μεταγενέθλια δόντια, η ατελής αδαμαντινογένεση, και η ατελής οδοντινογένεση.

ΥΠΕΡΑΡΙΘΜΑ ΔΟΝΤΙΑ

Είναι τα επιπλέον δόντια τα οποία εμφανίζονται στον οδοντικό φραγμό. Τα δόντια αυτά μπορεί να έχουν φυσιολογική μορφολογία ή να είναι μικρότερα σε μέγεθος. Συνήθως εμφανίζονται στην άνω γνάθο.

Οι μεσόδοντες είναι τα πιο συνηθισμένα υπεράριθμα δόντια, έχουν κωνικό σχήμα και εντοπίζονται ανάμεσα στους κεντρικούς τομείς της άνω γνάθου. Αν είναι έγκλειστα μπορεί να εμποδίσουν ή να καθυστερήσουν την ανατολή των παρακειμένων δοντιών. Αν τα υπεράριθμα ανατείλουν μπορεί να προκαλέσουν λειτουργικά και αισθητικά προβλήματα. Η αιτιολογία της ανωμαλίας αυτής είναι πολυπαραγοντική με ισχυρό γενετικό υπόστρωμα. Η θεραπευτική αντιμετώπιση συνίσταται στην αφαίρεση του δοντιού και στην ορθοδοντική διευθέτηση του φραγμού.

 

ΑΝΟΔΟΝΤΙΑ-ΥΠΟΔΟΝΤΙΑ

Πρόκειται για την απουσία ορισμένων (υποδοντία) ή όλων (ανοδοντία) των δοντιών από τον φραγμό. Η αιτιολογία της διαταραχής αυτής είναι γενετική, συνήθως πολυγονιδιακού χαρακτήρα. Η θεραπευτική αντιμετώπιση συνίσταται στην ορθοδοντική διευθέτηση του οδοντικού φραγμού και στην μερική ή ολική προσθετική αποκατάσταση των δοντιών που λείπουν.

ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ ΣΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΟΥ ΔΟΝΤΙΟΥ

Μακροδοντία Πρόκειται για δόντια που εμφανίζονται μεγαλύτερα σε μέγεθος από τα φυσιολογικά, μπορεί δε να αφορά ένα ή και περισσότερα δόντια.

ΜΙΚΡΟΔΟΝΤΙΑ

Πρόκειται για δόντια που εμφανίζονται μικρότερα σε μέγεθος από τα φυσιολογικά. Κωνικά δόντια Πρόκειται για δόντια που παρουσιάζουν σχήμα κωνικό με αιχμηρό άκρο. Η θεραπευτική αντιμετώπιση συνίσταται στην αισθητική αποκατάσταση και ορθοδοντική διευθέτηση του οδοντικού φραγμού.

ΣΥΝΟΔΟΝΤΩΣΗ

Πρόκειται για τη συνένωση δύο οδοντικών σπερμάτων με αποτέλεσμα το σχηματισμό ενός οδοντικού μορφώματος. Μπορεί να αφορά όλο το μήκος του δοντιού ή μόνο τη ρίζα. Η διαταραχή αυτή οφείλεται συνήθως σε τοπικά αίτια αν και ενοχοποιούνται και γενετικοί παράγοντες. Επειδή η αύλακα στο σημείο συνένωσης της μύλης των δύο τμημάτων του δοντιού είναι επιρρεπής σε τερηδονική βλάβη πρέπει να προστατεύεται. Μερικές φορές είναι αναγκαία η εξαγωγή του δοντιού για ορθοδοντικούς λόγους.

ΟΔΟΝΤΙΚΗ ΔΙΔΥΜΙΑ

Πρόκειται για ατελή διαχωρισμό του οδοντικού σπέρματος με αποτέλεσμα το σχηματισμό δύο μερικώς ή ολικώς ξεχωριστών δοντιών με μια κοινή ρίζα. Παρατηρείται και στο νεογιλό και στο μόνιμο φραγμό. Η διαταραχή αυτή μπορεί να οφείλεται σε τοπικά, συστηματικά και γενετικά αίτια. Η θεραπευτική αντιμετώπιση συνίσταται στην αισθητική αποκατάσταση, ή εξαγωγή και ορθοδοντική διευθέτηση του οδοντικού φραγμού.

ΓΕΝΕΘΛΙΑ (ΝΕΟΓΝΙΚΑ) ΚΑΙ ΜΕΤΑΓΕΝΕΘΛΙΑ ΔΟΝΤΙΑ

Πρόκειται για νεογιλά δόντια τα οποία έχουν ήδη ανατείλει κατά τη γέννηση, ενώ μεταγενέθλια δόντια είναι εκείνα τα οποία ανατέλλουν σε διάστημα ενός μηνός από τη γέννηση. Συνήθως είναι κανονικά νεογιλά με ατελή όμως ρίζα, ενώ σε μερικές περιπτώσεις είναι υπεράριθμα. Προκαλούν συχνά δυσκολία στο θηλασμό. Τα πιο συνηθισμένα δόντια της ομάδας είναι οι κεντρικοί τομείς της κάτω γνάθου. Η αιτιολογία των νεογνικών δοντιών είναι άγνωστη αν και μάλλον υπάρχει ισχυρό γενετικό υπόστρωμα. Η εξαγωγή των νεογνικών δοντιών πολλές φορές είναι απαραίτητη.

ΑΤΕΛΗΣ ΑΔΑΜΑΝΤΙΝΟΓΕΝΕΣΗ

Ως ατελής αδαμαντινογένεση αναφέρονται οι μεμονωμένες ανωμαλίες της αδαμαντίνης που οφείλονται αποκλειστικά σε γενετικά αίτια και δε συνοδεύονται από άλλες εκδηλώσεις στα υπόλοιπα συστήματα του οργανισμού. Εμφανίζεται σε όλα τα δόντια νεογιλά και μόνιμα. Τα δόντια εμφανίζουν προβληματική αδαμαντίνη που προκαλεί ευαισθησία στα δόντια και ευνοεί τον σχηματισμό τερηδονικών βλαβών. Πρόκειται για κληρονομική βλάβη. Η θεραπευτική αντιμετώπιση συνίσταται σε συντηρητικές αισθητικές και προσθετικές αποκαταστάσεις.

ΑΤΕΛΗΣ ΟΔΟΝΤΙΝΟΓΕΝΕΣΗ

Η ατελής οδοντινογενεση είναι ένα γενετικό νόσημα. Η κλινική εικόνα χαρακτηρίζεται από φαιά, ημιδιαφανή οπαλίζοντα δόντια τόσο στον νεογιλό όσο και στον μόνιμο φραγμό. Η αδαμαντίνη υφίσταται εύκολα κατάγματα όχι λόγω δικής της ανωμαλίας, αλλά λόγω ανωμαλιών της υποκείμενης οδοντίνης. Η διαταραχή αυτή κληρονομείται με τον αυτοσωμικό επικρατούντα χαρακτήρα. Η θεραπευτική αντιμετώπιση συνίσταται στην τοποθέτηση στεφανών στα νεογιλά και μόνιμα δόντια.

ΒΡΟΥΞΙΣΜΟΣ

Το τρίξιμο των δοντιών (ή αλλιώς βρουξισμός) είναι μια κατάσταση, της οποίας τα αίτια δεν είναι απόλυτα διευκρινισμένα, και που παρατηρείται συχνά στα μικρά παιδιά και ιδίως κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου. Σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό η συνήθεια αυτή σταματάει περίπου στην ηλικία των 7-10 ετών, όταν στο στόμα του παιδιού βγούν τα μόνιμά του δόντια. Αν συνεχιστεί πέρα από αυτή την ηλικία είναι δυνατόν να προκαλέσει βλάβες (αποτριβές) στις μασητικές επιφάνειες των δοντιών, ή και συμπτώματα στην περιοχή της άρθρωσης των γνάθων και των μυών οπότε και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με την κατασκευή ενός νάρθηκα. Ο νάρθηκας είναι ένα ειδικό πλαστικό μασελάκι, που το παιδί το φοράει τη νύχτα και προστατεύει τα δόντια.

ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΟ ΜΗΧΑΝΗΜΑ

προβλήματα όπως σπάσιμο αγκίστρων, συρμάτων και ακρυλικού που μπορεί να τραυματίσουν τα ούλα, τη γλώσσα ή τα μάγουλα.

Τι να κάνω:

Αφαιρέστε το ορθοδοντικό μηχάνημα, αν μπορεί να αφαιρεθεί εύκολα.

Αν είναι ακίνητο, καλύψτε το αιχμηρό τμήμα με μαλακό κερί, γάζα, βαμβάκι, ή ακόμα και με τσίχλα χωρίς ζάχαρη.

Αν το ορθοδοντικό σύρμα έχει εισχωρήσει στα ούλα, το μάγουλο ή τη γλώσσα, ΜΗΝ ΤΟ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΤΕ, πηγαίνετε το παιδί ΑΜΕΣΩΣ στον Ορθοδοντικό ή τον Παιδοδοντίατρο.

 

ΤΡΑΥΜΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙΚΟ ΔΟΝΤΙ

Ο τραυματισμός των δοντιών και των ιστών που περιβάλλουν και στηρίζουν το δόντι (περιοδόντιο) είναι πολύ συχνός κατά την παιδική και την εφηβική ηλικία. Η ΕΓΚΑΙΡΗ και ΣΩΣΤΗ αντιμετώπιση βελτιώνει την πρόγνωση του δοντιού και περιορίζει την εμφάνιση ανεπιθύμητων συνεπειών.

  • Νεογιλά δόντια

Οι πιο συχνοί τραυματισμοί στα νεογιλά δόντια είναι εκείνοι που αφορούν τους ιστούς που περιβάλλουν και στηρίζουν το δόντι με αποτέλεσμα τη μετατόπιση του δοντιού, την εμβύθιση του στο φατνίο (κόκκαλο) ή την πλήρη απόσπαση του από το στόμα (εκγόμφωση).

  • Αποτέλεσμα των παραπάνω μπορεί να είναι η νέκρωση, η αλλαγή του χρώματος του δοντιού και η πιθανή δημιουργία αποστήματος ή συριγγίου.

Όταν υπάρχει τραυματισμός παιδικών δοντιών πρέπει να γίνεται άμεση αξιολόγηση του τραυματισμού από τον Παιδοδοντίατρο.
Επειδή όμως πολλές φορές οι επιπτώσεις του τραυματισμού στο παιδικά δόντια δεν εμφανίζονται άμεσα αλλά μετά από χρονικό διάστημα που ποικίλει ανάλογα με τον τραυματισμό, είναι ιδιαίτερα σημαντική η συστηματική επαναξιολόγηση του τραυματισμού τους επόμενους μήνες ώστε να προληφθούν επιπλοκές στα μόνιμα δόντια.

  • Σε περιπτώσεις ολικής εκγόμφωσης ΠΑΙΔΙΚΟΥ δοντιού!

Όταν βγει, μετά από τραυματισμό, από τη θέση του ένα ΠΑΙΔΙΚΟ δόντι ΔΕΝ το βάζουμε πίσω στη θέση του (όπως πρέπει να κάνουμε με τα μόνιμα), αλλά πηγαίνουμε γρήγορα στον Παιδοδοντίατρο που θα αποφασίσει πως θα αντιμετωπίσει το περιστατικό.

Στοματική υγιεινή
- Εκπαιδευτικό video picou picou

Χρονολογική ανάπτυξη μονίμων
δοντιών-video